Scoliose in een notendop
Het is algemeen bekend dat mensen niet symmetrisch gevormd zijn. En dat elk lichaam anders is. Dit geldt ook voor de wervelkolom, deze komt in allerlei soorten en maten. Zo heeft de ene persoon een bolle bovenrug en de ander heeft een vlakke bovenrug. In de meeste gevallen kan dit geen kwaad. In het geval van een scoliose kan het een probleem worden voor je dagelijkse bewegen. Wat gebeurt er precies bij een scoliose? En wat kun je er zelf aan doen? Dat beantwoord ik in deze blog en een client deelt een recente ervaring.
Wat is een scoliose?
Een scoliose is een zijdelingse vergroeiing van de rug. Daarbij kan het zijn dat je wervels draaien om de as van de wervelkolom en je bij het buigen een soort bochel ziet ontstaan. Deze bochel noemen we een ‘gibbus’. De gibbus wordt gevormd door de meedraaiende ribben. Er bestaat een S-vormige en C-vormige scoliose. Een S scoliose heeft twee bochten en een C scoliose een bocht. In de medische wereld is er sprake van een scoliose op het moment dat er een kromming is met een gemeten Cobbse hoek van 10 graden of meer (zie het plaatje onderaan). In de meeste gevallen zien we een scoliose ontstaan bij kinderen tussen de 10-18 jaar. Het kan het plots ontstaan zonder duidelijke oorzaak.
Wanneer moet ik hulp zoeken? En wat kan ik daarvan verwachten?
Het is verstandig hulp te zoeken bij pijn, een toenemende scoliose en zeker als het om een kind in de groei gaat. Therapie is gericht op een afname van pijn, toename van beweging en het afnemen of stabiliseren van de scoliose.
In de meeste gevallen hebben mensen met een scoliose geen rugpijn. Je krijgt klachten als je stijf wordt en je ruggenwervels niet goed bewegen. Dat geldt voor iedereen. De voorwaarde om pijnloos bewegen met een scoliose is dus soepel zijn en voldoende lichaamsbeweging.
Daarnaast kunnen sommige mensen met een scoliose kortademig zijn doordat de ribben beperkt spreiden bij het inademen. De vorm van de ribbenkast wijkt hierdoor af. Pijn in de in de zij kan ontstaan doordat de ruimte tussen de ribben en het bekken afneemt. Het bindweefsel van de buik zal ook meedraaien en de beweeglijkheid van je rug beïnvloeden. Daarom krijg je specifieke ademhalingsoefeningen om de flexibiliteit van de ribben en wervels te verbeteren.
Operatie
Een scoliose wordt geopereerd als de hoek te groot is. Als de wervels niet meer boven elkaar gesteund zijn kan de situatie levensbedreigend worden. Als je te horen gekregen hebt via de orthopeed dat de scoliose geopereerd moet worden dan is fysiotherapie ter voorbereiding op de operatie erg zinvol. Vanwege het feit dat de flexibiliteit van je rug invloed kan hebben op de mate waarin de rug gecorrigeerd kan worden tijdens de ingreep. Lees de ervaring 'van 56 graden naar een bijna een rechte rug' voor meer informatie. Na de operatie zul je een revalidatie traject ingaan met een fysiotherapeut.
* Bronnen onderaan de pagina terug te vinden.
Houding
Door je scoliose leun je onbewust graag in de richting dat je rug opdraait. Dus je houding speelt een grote rol in het verergeren en stabiliseren van je scoliose. Kortom zijn de volgende drie factoren belangrijk bij de behandeling van een scoliose:
- houding (eventueel met hulpmiddelen zoals zooltjes of een brace)
- het losmaken van de wervelkolom en buik door een therapeut
- bijpassende training
Wil je nu al aan de slag met je houding? Loop dan de volgende stappen door.
De houding corrigeren bij een scoliose is niet eenvoudig. Zoek je hierbij de juiste coaching van een fysiotherapeut of oefentherapeut? Neem dan contact met ons op zodat we met je mee kunnen denken.
Corrigeer je scoliose in 3 stappen
- Leun zijwaarts in de tegengestelde richting waar je normaalgesproken graag naar toe leunt door je scoliose. Verplaats hierbij je ribben zijwaarts licht boven je onderlichaam;
- Maak je rug lang alsof er een denkbeeldig touw aan je kruin trekt. Dus maak je lang vanuit je rug, ontspan hierbij de schouders. Duw je borst hiervoor naar voren, maar behoudt de zijwaartse correctie;
- Als bonus kun je in deze houding een oefening er aan toevoegen. Plaats je handen op de onderste ribben en probeer deze te spreiden (uit te zetten) bij een inademing. Bij het uitademen sluit je ze met je handen door ze licht naar binnen in te drukken.
Youtube inhoud kan niet getoond worden met je huidige cookie-instellingen. Selecteer "Toestemmen & tonen" om de inhoud te zien en de Youtube cookie-instellingen te accepteren. Meer info kun je lezen in onze [Privacyverklaring](/privacyverklaring/. Je kunt je altijd weer afmelden via je [cookie-instellingen] /cookie-instellingen/.
Stap 1 & 2
Youtube inhoud kan niet getoond worden met je huidige cookie-instellingen. Selecteer "Toestemmen & tonen" om de inhoud te zien en de Youtube cookie-instellingen te accepteren. Meer info kun je lezen in onze [Privacyverklaring](/privacyverklaring/. Je kunt je altijd weer afmelden via je [cookie-instellingen] /cookie-instellingen/.
Stap 3
Client Story - “Van 56 graden naar bijna een rechte rug.”
Een aantal jaar geleden hockeyde ik nog vier keer per week. Totdat ik last kreeg van mijn rug en nek. De huisarts gaf aan, even smeren met Voltaren dan gaat het vast weer over. Maar ik bleef er last van houden, toch maar even langs de sportfysio op de hockeyclub. Toen ik bij de sportfysio was, moest ik een paar oefeningen doen. Naar voren buigen, naar achteren en opzij. Nadat ik deze oefeningen gedaan had, werd er gezegd: 'Ik zie het al. Het is noodzakelijk dat je terug gaat naar de huisarts. Er komt een schouderblad omhoog tijdens het bukken.'
De huisarts had mij niet terug verwacht. Maar met mijn verhaal werd er toch verder onderzocht en kreeg ik uiteindelijk een verwijsbrief naar een orthopeed in het ziekenhuis. Er werden van mijn rug röntgenfoto’s gemaakt en aansluitend moest ik op gesprek komen bij de specialist. Daar werd mij verteld dat ik scoliose had, maar dat ze nu nog niets voor mij konden betekenen. Dat ik gewoon lekker moest blijven bewegen.
En dat deed ik ook, ik bleef gewoon doorgaan met hockeyen vier keer in de week. Maar de klachten werden niet minder, integendeel de klachten werden eigenlijk alleen maar erger. Voor deze klachten ben ik een fysiotherapeut gaan opzoeken, die mij kon helpen en gespecialiseerd was in scoliose. Na een zoektocht op het internet, kwam ik al snel bij Daphny terecht. Hier ben ik een traject gestart, van twee keer in de week naar één keer in de week. En uiteindelijk om de drie a vier weken.
Tijdens de behandelingen werd mijn rug los gemaakt en probeerde we de draaiing tegen te gaan. Nadat ik de behandeling gehad had, kon ik er weer even tegenaan. De behandelingen werden door mij dus altijd ook als prettig ervaren. Zij probeerde mij van mijn pijn af te helpen en had het beste met mij voor. Maar tegelijkertijd bleef zij ook reëel. Tussendoor heeft zij mij een keer terug gestuurd naar de huisarts om de stand van zaken te laten bepalen. Volgens de huisarts was alles goed en zag de noodzaak van een röntgenfoto niet in.
Ongeveer een jaar later vertrouwde mijn fysiotherapeut het niet. Ze kon niet alles meer doen, zoals ze gewend was. Opnieuw kreeg ik weer een verwijzing naar de huisarts, met als verzoek een röntgenfoto te laten maken van mijn rug.
Al snel bleek in het ziekenhuis, dat ik een lastige vorm van scoliose had. Niet alleen een S in mijn wervels maar er was ook een draaiing te zien in mijn wervels #. Door het ziekenhuis werd ik doorgestuurd naar een ander ziekenhuis, die hier meer gespecialiseerd in waren. “Om te kijken of zij nog handige tips voor mij hadden.”
Zoals geadviseerd werd, ben ik naar het OLVG ziekenhuis gegaan in Amsterdam. Al snel bleek daar, dat het niet om tips ging. Er werd mij medegedeeld dat het eigenlijk wel noodzakelijk was, om te gaan opereren. Inmiddels was mijn rug al doorgezakt naar een bocht van 56 graden. Dit was voor mij, mijn vriend en familie een grote schok. Dit hadden we allemaal niet verwacht. Het advies was om hier niet al te lang meer mee te wachten.
# deze vorm van scoliose wordt een torsie-scoliose genoemd.
Voor de operatie
Na de operatie
Uitleg Cobbse hoek
Het aantal dagen tot de operatie namen steeds meer af en de zenuwen namen steeds meer toe. De gedachte gingen ook door, hoe zou het zijn, hoe zou het voelen, zou ik alles nog wel normaal kunnen doen na de operatie. Allemaal vragen waar de arts natuurlijk het antwoord op gegeven had, maar je het zelf eigenlijk nog niet zo goed wist.
3 oktober 2018 was het dan zover, de dag van de operatie. Ik werd een dag eerder opgenomen in het ziekenhuis, om verschillende testen en onderzoeken onder te gaan. Deze uitslagen hadden ze allemaal nodig, voor de operatie.
Om 07:00 uur werd ik naar beneden gereden en om 15:30 uur was ik weer terug op zaal. Mijn vriend en familie kregen te horen dat de operatie goed gelukt was, zelfs beter dan verwacht. Later kwam de arts nog toelichten, dat de operatie zo goed gelukt was, omdat ik samen met mijn fysio goed voorbereid de operatie in ben gegaan.
Na mijn operatie heb ik nog een week in het ziekenhuis gelegen. Omdat ik eerst nog pijnstilling kreeg via het infuus. Nadat de pompen eraf mochten, mocht ik gaan proberen te draaien en te zitten. Dit voelde voor het eerst heel gek, ik voelde mij net een houten plank die niets kon bewegen. Nadat het draaien en zitten goed ging, mocht ik ook gaan proberen te lopen. Daar liep ik dan als 20-jarige achter een rollator. Na iedere dag een beetje oefenen, lukte het mij uiteindelijk om zelfstandig te lopen. Dit voelde in het begin heel gek, ook had ik nog wat last van mijn evenwichtsorgaan. Die was het natuurlijk niet gewend dat ik nu opeens “bijna” recht was.
Na een week mocht ik naar huis en mocht ik thuis verder herstellen en revalideren. Het revalideren ging eigenlijk heel snel. Zelf had ik verwacht dat dit veel langer zou gaan duren. Maar 1 januari 2019 was ik alweer fulltime aan het werk.
Daarnaast had ik verwacht dat ik eigenlijk een aantal dingen niet meer zou kunnen. Als ik nu moet opnoemen, wat ik allemaal niet meer kan. Moet ik daar eigenlijk best lang over nadenken. Ik werk in het onderwijs, de leerlingen moeten nu even hun voet optillen zodat ik de veters kan strikken. Ach als dat het ergste is. O, ja! De buikspieroefeningen die gaan wat lastiger, maar ach daar hebben ze ook alweer een andere oplossing voor verzonnen.
Mocht jij ook te horen hebben gekregen, dat je een scoliose operatie moet ondergaan. Dan is mijn advies aan jou, zorg ervoor dat je rug soepel genoeg is. En laat het over je heen komen, want achteraf gezien valt het erg mee. De beperkingen die je eraan overhoudt, zijn echt minimaal.
----
Blog door Daphny Magendans, fysiotherapeut bij Back to Balance Fysiotherapie
10 december 2019
Bronnen:
Website: https://www.antoniusziekenhuis.nl/scoliose
Website: https://www.scoliose.nl
Website: https://www.hetwkz.nl/nl/Ziekenhuis/Ziekte/Scoliose