Gezond zitten bestaat niet

Deel 2: Alles wat je moet weten over bewegen om fit te blijven

Te lang zitten en staan is en blijft slecht voor je. Niet voor niets hoor je de uitspraken ‘zitten is het nieuwe roken’. Het lichaam kan je niet de hele werkdag overeind houden in één houding, omdat we gemaakt zijn om dynamisch te bewegen. Verwacht dus niet van jezelf dat je de hele dag in één perfecte houding moet zitten of staan. Afwisselend bewegen zorgt voor doorbloeding en doorstroming van de structuren in de rug. Maar dit is maar één van de voordelen van bewegen. Als je te veel in één houding zit of dit gebogen of rechtop is kun je rug- en nekpijn ontwikkelen. Wat houdt het is om voldoende te bewegen? En waar houd je rekening mee als je een fysiek zware baan hebt? Lees snel verder.

Wat is voldoende beweging? 

Er zijn verschillende normen beschreven zoals de Nederlandse norm gezond bewegen, MET (Metabolic Equivalent of Task) / Beweegnorm, de Krachtnorm en de Fitnorm. Deze normen zijn onderbouwd met onderzoek en opgesteld om het risico op welvaartsziekten tegen te gaan. Welvaartsziekten zijn bijvoorbeeld diabetes, hart- en vaatziekten en C.O.P.D. Daarbij kan je ook het risico op artrose en een nek of lage rug hernia verkleinen door te sporten. Het is niet altijd haalbaar of praktisch om direct te voldoen aan één van de normen. Plus dat er verschillende mensen zijn met een andere behoefte om te bewegen. Ik vat de eerder genoemde normen/richtlijnen voor je samen. 

Beschreven normen  1, 2

Nederlandse Norm Gezond Bewegen

De Beweegnorm (MET) gaat ervan uit dat je als volwassene ten minste een half uur op een dag matige inspanning moet leveren. Minimaal vijf dagen, maar liever elke dag van de week. Matige inspanning daarbij kun je denken aan fietsen en (snel-)wandelen 5,5 km/h. Of in kleine blokjes van 10 minuten, over de dag verdeeld, intensief bewegen. Sporten is niet het enige waar je aan kunt denken, maar het huishouden doen of in de tuin werken voldoet ook. De 10 minuten blokjes verdeeld over de dag zijn een minimum norm, dus bij meer sportieve beweging zal je meer gezondheidsvoordelen ervaren.

Krachtnorm

De Krachtnorm gaat uit van krachttraining minimaal twee keer in de week. 

Fitnorm

De Fitnorm spreekt over drie keer per week zwaar tot intensief sportief inspannen met een duur van 20 minuten. 

Infographic Beweegnorm

bewegen tips

Hoe moet je deze normen toepassen? 

Misschien voldoe je al bijna aan één van deze normen. Heel goed, dat zou betekenen dat je waarschijnlijk met wat extra aandacht voor beweging aan de norm voldoet. Denk je nu dat het niet haalbaar is voor jou om aan de normen te voldoen? Probeer dan eerst te starten met aan de helft van één van de bovenstaande normen te voldoen. Sommige mensen voldoen aan een combinatie van deze normen en dat is ook prima. Start ergens en zorg dat het vooral leuk voor je is, hierdoor houd je het makkelijker vol. Blijf gemotiveerd door je op je resultaten te richten. Dit is per persoon verschillend. Denk aan bijvoorbeeld gewichtsverlies, meer energie, een betere nachtrust en meer weerbaarheid bij langdurige stress. Stel haalbare doelen om je gezondheid te verbeteren en bekijk het met de dag. Natuurlijk is het beter als je aan de norm kunt voldoen, maar neem laat het je niet afschrikken als je het (nog) niet haalt.


Fysiek zware baan en beweging
Als je een fysiek zware baan hebt moet je ook sporten, maar ons advies is om je sport of training aan te passen aan de werkzaamheden die overdag doet. Pas hierbij de intensiteit van de training aan op fysieke inspanning van die dag. Werk jij bijvoorbeeld in de bouw dan zou je ervoor kunnen kiezen op een werkdag jouw training voor 30% uit kracht te laten bestaan en 70% uit cardio. Ben je echt moe pas dan het gewicht aan en de intensiteit van je cardio workout. Als je te veel doet kun je roofbouw op je lichaam plegen! Maar om fit te blijven moet jij ook aan de bak, dus zoek hierin de balans. Kies dagen uit waarop je werkzaamheden lichter zijn om te trainen. Geef je lichaam daarnaast voldoende rust. Je wordt beter van herstel en niet alleen van sport. Vraag je tot slot af: Slaap ik genoeg? Een volwassen persoon hoort gemiddeld 8 uur te slapen per dag. Zeker als jij een fysiek zware baan hebt!

Intensief sporten heeft minder gezondheidsvoordelen
Er is wel degelijk een omslagpunt in de voordelen bij dagelijks intensief sporten. We zien dat je juist blessuregevoelig wordt en klachten ontwikkeld als je te veel sport. Dus train jij dagelijks of zelfs meerdere keren per dag, dan is de kans groot dat je gewrichten af en toe en check-up nodig hebben bij de fysiotherapeut. Laat je daarnaast goed begeleiden door een personal trainer op het gebied van voeding en training. Als je langer dan twee weken met pijn traint en rust geen effect lijkt te hebben, wacht dan niet te lang om contact met ons op te nemen. 

We zien dat mensen die niet sporten meer kans maken op welvaartsziekten, een kortere levensduur hebben en minder energie hebben. Wij helpen je graag als je niet meer kan sporten, omdat je door gezondheidsreden thuis zit of bedlegerig bent. Bij bepaalde ziektebeelden is het aan te raden dat je begeleiding krijgt van een fysiotherapeut, dus twijfel niet om contact met ons op te nemen. Zorg dat je voldoende beweegt maar op een gezonde manier!

Bronnen:

  1.  Ainsworth, B.E. (2000). Compendium of Physical Activities: an update of activity codes and MET intensities. Medicine Science Sports Excercize, Vol. 32, No. 9, S498-S516.
  2.  https://www.kenniscentrumsport.nl/publicatie/?beweegrichtlijnen-2017&kb_id=22698&kb_q=fitnorm


-----

Blog door Daphny Magendans, fysiotherapeut bij Back to Balance fysiotherapie
10 september 2019